VerDi: Vereniging van directeurs Podiumkunsten en Kunstacademies
DenkBeeld: Belangenvereniging voor het domein Beeldende en Audiovisuele Kunsten in het Deeltijds Kunstonderwijs
Academies in Vlaanderen bedreigd door eigen succes. Directeurs nemen het heft in eigen handen.
Het model van het deeltijds kunstonderwijs in Vlaanderen is uniek in de wereld. Meer dan 200.000 leerlingen (kinderen, jongeren en volwassenen, van 6 tot 106) halen wekelijks hun hart op in de lessen muziek, woord, dans en beeld in 168 academies in Vlaanderen. Nu de sector quasi hersteld is van de coronaperiode, stoot het deeltijds kunstonderwijs op nieuwe limieten door het groeiende succes. De belangenverenigingen van de directeurs Podiumkunsten en Beeldende Kunsten voerden zelf een onderzoek en trekken nu aan de alarmbel.
“Al enkele jaren ervaar ik als directeur in het
deeltijds kunstonderwijs twee pertinente rode
lijnen. Een ervan is dat het leerlingenaantal
stijgt, en dat de persoonlijke ontplooiing en
verrijking die deze vorm van onderwijs biedt,
uiterst waardevol is,” aldus Dirk Lievens,
directeur van de Academie STAP in
Roeselare en voorzitter van VerDi. “Aan de
andere kant neemt de druk op directies en
leerkrachten alsmaar toe. Door het
ontbreken van een middenkader in het dko en specifieke kennis over planlast in onze sector bij de betrokken overheden en onderwijskoepels, zagen we ons genoodzaakt om zelf het heft in handen te nemen en de werkvloer te bevragen. Het onderzoek leverde een schat aan informatie op en bewijst dat de initiatieven die de overheid zelf onderneemt om planlast te verminderen weinig effect hebben en te weinig op maat zijn voor het deeltijds kunstonderwijs. We willen de opgedane kennis delen met de overheden en onderwijskoepels om samen naar de toekomst van het dko te kijken in het belang van onze leerlingen, leerkrachten en beleidsteams. De eerste afspraken zijn hiervoor al gemaakt”.
We zetten drie belangrijke conclusies op een rij:
- 1. Zowat driekwart van de leerkrachten in het deeltijds kunstonderwijs voelt zich onder druk gezet door voortdurende veranderingen in leerplannen en afspraken rond leerlingenbegeleiding en evaluatie. Sterk verhoogde administratieve eisen en onduidelijke communicatie van onderwijspartners vergroten deze druk. Leerkrachten vragen minder controle en meer vertrouwen om de administratieve lasten te laten dalen.
- 2. Directies in het deeltijds kunstonderwijs ervaren zware druk vanwege voortdurend veranderende regelgeving en administratie. Gebrek aan specifieke kennis over het deeltijds kunstonderwijs bij verschillende onderwijspartners versterkt deze druk. Hierdoor ontbreekt vaak de tijd voor pedagogische taken en langetermijnvisie. Er is een dringende roep voor de invoering van een middenkader om aan de sterk gestegen verwachtingen te kunnen voldoen. De vraag om een middenkader leeft niet alleen bij directies maar ook bij administratief medewerkers, leerkrachten en coördinatoren. Directies vragen om minder controle, meer vertrouwen, betere omkadering, ondersteuning en een grondiger begrip van de unieke context.
- 3. Bovendien slaken zij ook een noodkreet wat betreft infrastructuur. Het deeltijds kunstonderwijs wordt op dit ogenblik qua infrastructuur enkel gefinancierd door lokale overheden en niet door de Vlaamse Overheid. Investeringen vanuit deze laatste instantie zullen noodzakelijk zijn om te kunnen blijven groeien en tegemoet te komen aan de noden van vandaag en morgen.
“Het is dus vijf voor twaalf”, vertelt Koen De Roovere (directeur Academie Noord en lid van DenkBeeld) bezorgd. “We kunnen niet genoeg benadrukken dat de leraar-kunstenaar het bijzonder lastig heeft en dat dit op termijn consequenties zal hebben op de kwaliteit van ons unieke opleidingsmodel, én effect zal hebben op de leerlingen zelf. De leerkrachten en medewerkers van onze academies staan dag in dag uit met hart en ziel op de werkvloer en het is net deze werkvloer die niet – of te weinig – gehoord wordt in de beleidskeuze. Vandaar het grootschalige onderzoek dat we voerden; hopelijk worden zij én wij gehoord.”
Link naar het planlastonderzoek en resultaten: https://planlastdko.be
Contact en interviews
Dirk Lievens (Directeur Roeselare en voorzitter VerDi) > 0499/69.78.48
[email protected]
Koen De Roovere (Directeur Academie Noord en lid van DenkBeeld) > 0486/89.73.70
[email protected]